वर्तमान पत्रात कोणकोणत्या प्रकार चे वृत्त छापले जातात

History Secondary School in History 10 months ago

  455   0   0   0   0 tuteeHUB earn credit +10 pts

5 Star Rating 1 Rating

वृत्तपत्रे : (न्यूज पेपर). मुख्यतः वार्ता तसेच मते, जाहिराती, रंजक व अन्य पूरक मजकूर यांचा समावेश असलेले, ठरलेल्या वेळी नियमितपणे छापून वितरित केले जाणारे प्रकाशन म्हणजे ‘वृत्तपत्र’ (न्यूज पेपर). रोजच्या ताज्या घडामोडींच्या वार्ता देणे, जाहिराती प्रसृत करुन उद्योग व व्यवसायाला चालना देणे, लोकमत घडवणे व प्रभावित करणे तसेच लोकमताचे नेतृत्व करणे, प्रबोधन करणे, शासनसंस्थेवर अंकुश ठेवणे अशा विविध उद्दिष्टांनी आधुनिक नागर संस्कृतीत विकसित झालेल्या संस्था, असे वृत्तपत्र-माध्यमाचे वर्णन केले जाते. स्थानिक, देशांतर्गत आणि जागतिक स्वरुपाच्या विविध बातम्या ताबडतोब पुरवणे, हा वृत्तपत्रांचा मुख्य हेतू इतर नियतकालिकांपेक्षा त्यांचे वेगळेपण स्पष्ट करणारा आहे कारण अन्य नियतकालिकांमध्ये ताज्या बातम्यांना असे स्थान नसते. [→नियतकालिके]. वार्ता आणि विचार-प्रसार ह्या दोन अंगांनी मिळून वृत्तपत्र बनते चालू घडामोडींच्या नोंदींचा तो ऐतिहासिक दस्तऐवज असतो, तसेच घडलेल्या घटनेचा योग्य अन्वयार्थ लावून त्यावर भाष्य करणे, संपादकीय दृष्टीकोनातून मतप्रदर्शन करणे, हेही आधुनिक वृत्तपत्राचे महत्त्वाचे अवतारकार्य मानले जाते. वृत्तपत्रास सामान्य माणसाचे विद्यापीठ मानले जाते. माहिती, मनोरंजन, मार्गदर्शन व सेवा ही वृत्तपत्राची चार प्रकट कार्ये होत.विपुल, विस्तृत व विविधांगी स्वरुपाच्या बातम्या देणे, हे वृत्तपत्राचे आद्य कतव्य होय. मात्र⇨वार्ता म्हणजे काय ह्याची काटेकोर, सर्वमान्य व सर्वसमावेशक व्याख्या करणे कठिण आहे. वाचकाला आधी ठाऊक नसलेली हकीकत नव्याने कळवणे, ताज्या घटना घडामोडींची वस्तुनिष्ठ माहिती शीघ्रतेने व तत्परतेने पुरवणे, हे वार्तेचे स्थूल स्वरुप म्हणता येईल. वार्तेचा ताजेपणा, नावीन्य व घडलेल्या घटनेचे महत्त्व ही प्रमुख वार्तामूल्ये होत. नजीकच्या भविष्यात काय घडू शकेल ह्याचा अंदाज वर्तवणे, हेही वृतपत्रीय वार्ताकथनाच्या कक्षेत येते. वार्तेचा ताजेपणा व नावीन्य यांबरोबरच, स्थलसान्निध्य वा स्थानिकत्व, व्यक्तिमाहात्म्य वा पदमाहात्म्य, एखाद्या घटनेचे संभाव्य दूरगामी परिणाम ही काही अन्य महत्त्वाची वार्तामूल्ये होत. आधुनिक वृत्तपत्रव्यवसायाच्या केंद्रस्थानी ⇨वार्ताहर असतो. दैनिक वृत्तपत्र वेळच्यावेळी नियमितपणे प्रकाशित करण्यासाठी गतिमान कार्यक्षमतेची गरज असते. वार्ताहर, संपादकवर्ग, छायाचित्रकार, चित्रकार आदींना ठरलेली अंतिम मुदत पाळण्याच्या दडपणाखाली सदैव तत्परतेने व शीघ्रगतीने आपापली कामे पार पाडावी लागतात. [→वृत्तपत्रकारिता]. जाहिरात विभाग हेही वृत्तपत्र व्यवसायाचे एक अपरिहार्य अंग आहे. उत्पादकांचा माल आकर्षक जाहिराती छापून व वाचकांना उपयुक्त वस्तूंची माहिती देऊन सेवा पुरवणे, ही उद्दिष्टे वृत्तपत्राद्वारे साधली जातात व त्यातून वृत्तपत्रांना आर्थिक लाभही होतो. समाजातील सर्वच घटकांना या ना त्या स्वरुपाची उपयुक्त व मार्गदर्शक माहिती वृत्तपत्रे पुरवत असतात. त्यामुळेच वृत्तपत्र हा जरी व्यवसाय असला, तरी ते जनसेवेचे उपयुक्त साधनही आहे. त्याप्रमाणे ते प्रभावी व सर्वदूर पोहोचणारे संपर्कमाध्यम आहे.जगातील बहुतेक वृत्तपत्रे साधारणपणे दोन प्रमाणित आकारांत छापली जातात : (१) वृत्तपत्रिकेच्या (टॅब्लॉइड) आकारात-म्हणजे सु. २८ X ३८ सेमी. किंवा (२) बृहतपत्रकाच्या (ब्रॉडशीट) आकारात-म्हणजे ३८ X ५८ सेमी. वृत्तपत्राच्या छपाईसाठी साधारणपणे स्वस्तातला, वृत्तपत्री कागद (न्यूजप्रिंट) वापरला जातो. वृत्तपत्राचे अन्य नियतकालिकांच्या तुलनेत लक्षणीय वैशिष्ट्य म्हणजे, त्याची पाने सुटी व घड्या घातलेली असतात जाड अक्षरांतील मोठे ठळक मथळे, चित्र, व्यंगचित्रे, अनेकविध आकर्षक आणि रंगीबेरंगी जाहिराती यांमुळे वृत्तपत्राचे दर्शनी रुप वेधक व आकर्षक बनते.  जाहिरातींचे प्रमाण वृत्तपत्राच्या आकारमानाच्या सु. ३५ ते ६० टक्क्यांपर्यंतही असू शकते. वृत्तपत्राचे पाने भारतासारख्या देशात कमीत कमी दोनपासून सोळा पृष्ठांपर्यंत आढळतात. परदेशांत मात्र ते ७५ ते ८० किंवा त्यापेक्षाही अधिक असू शकतात.

Posted on 19 Sep 2024, this text provides information on History related to Secondary School in History. Please note that while accuracy is prioritized, the data presented might not be entirely correct or up-to-date. This information is offered for general knowledge and informational purposes only, and should not be considered as a substitute for professional advice.

Take Quiz To Earn Credits!

Turn Your Knowledge into Earnings.

tuteehub_quiz

Tuteehub forum answer Answers

Post Answer

No matter what stage you're at in your education or career, TuteeHub will help you reach the next level that you're aiming for. Simply,Choose a subject/topic and get started in self-paced practice sessions to improve your knowledge and scores.